RGB, CMYK, Pantone. Co warto wiedzieć o kolorach w druku?

Czy wiesz, że zupełnie inne palety kolorów wykorzystuje się do projektów graficznych, które zostają w internecie, a inne do druku? Czym są skróty RGB, CMYK? Dlaczego kolory Pantone są tak popularne? Dowiedz się tego z tego artykułu!    

Dlaczego wybór koloru do projektu graficznego jest trudniejszy, niż myślisz?

Wyobraź sobie, że jesteś klientem grafika i życzysz sobie, aby na Twoim logo był kolor ciemnozielony. Albo odwrotnie – przygotowujesz grafiki, a Twój klient prosi Cię o ciemnozielone czcionki na wizytówce. Jaki odcień wybierzesz? Jaki kolor macie obaj na myśli? Założysz się pewnie, że zupełnie inny.   W rzeczywistości jest jeszcze gorzej. To, w jaki sposób widzisz dany kolor, zależy:

• od Twoich indywidualnych cech, w tym płci i wieku;
• od tego, na jakim sprzęcie i w jakim świetle patrzysz;
• od innych kolorów, przy których aktualnie znajduje się Twój kolor;
• od tego, z jakiej palety pochodzi dany odcień.

  Widzisz już, że Ty i Twój hipotetyczny klient czy grafik na pewno nie myślicie o tej samej barwie loga na wizytówce. Właśnie dlatego specjaliści pracujący z obrazami różnego typu stworzyli coś w rodzaju katalogu kolorów, tak, aby można było wspólnie dojść do porozumienia, o który odcień Wam chodzi.   Istnieją dwie przestrzenie barwne – RGB, przeznaczona do prezentowania obrazu na ekranach i CMYK, stworzona do projektów drukowanych. Osobną przestrzenią barw jest komercyjna paleta Pantone, w której każdy kolor oznacza unikatowa liczba.  

Do czego służy paleta kolorów RGB?

RGB to skrót od angielskich nazw trzech kolorów: Red, Green, Blue (czerwony, zielony, niebieski). To barwy podstawowe, które doskonale widzi ludzkie oko. Po zsumowaniu dają nam one barwę białą. A dokładnie – nasze oko i mózg odbierają je jako kolor biały, bo – jak może pamiętasz z lekcji fizyki – kolory nie są czymś obiektywnie istniejącym w przyrodzie, ale subiektywnym wrażeniem Twojego zmysłu wzroku. W ten sposób postrzega on fale światła o różnej długości.   RGB to paleta kolorów, którą widzimy w każdym projekcie graficznym na ekranie monitora, laptopa, telewizora czy smartfona. Jest przeznaczona wyłącznie do odczytu danych z wyświetlacza elektronicznego. Od natężenia każdego z trzech podstawowych kolorów zależy, jaką finalnie zobaczysz barwę. Nawet w przypadku bieli jej odcień może być ciepły (wtedy czerwonego będzie więcej) lub chłodny (więcej niebieskiego).   RGB wykorzystuje skalę kolorów od 0 do 255. Łącznie daje to 16 milionów kombinacji. Sporo, prawda? Dlatego grafiki komputerowe potrafią być naprawdę widowiskowo kolorowe.   Zasadniczą cechą skali RGB jest jednak niestety to, że każdy z tych kolorów w druku będzie wyglądał zupełnie inaczej. Z tego powodu, jeśli używane przez Ciebie w sieci logo, grafikę czy identyfikację wizualną chcesz przenieść np. na drukowaną wizytówkę, musisz kolory z palety RGB zamienić na CMYK.  

Czym jest paleta kolorów CMYK?

CMYK to podstawowa przestrzeń barwna (czyli zestaw kolorów) używanych w druku. Nazwa pochodzi od 4 barw – C, czyli cyjan, M, czyli magenta, Y – yellow (żółty) oraz K – black (czarny). Podobnie jak w przypadku RGB, miesza się je ze sobą, aby wytworzyć poszczególne odcienie.   W przypadku przestrzeni CMYK kolor nakłada jeden na drugi w odpowiednich proporcjach maszyna drukarska. Ciekawostką jest to, że właściwie mówimy tylko o trzech kolorach. Właściwy kolor czarny powstaje po zmieszaniu w proporcji 1:1:1 cyjanu, magenty i żółtego.   Jeśli oddajesz plik do druku, wszystkie kolory muszą być w nim zamienione z RGB na CMYK. To bardzo ważne i każda drukarnia w swoich wytycznych technicznych wyraźnie to zaznacza. Tylko wybór palety CMYK da Ci gwarancję, że Twój obraz na ekranie i w druku będzie wyglądać tak samo.  

Czym jest paleta kolorów Pantone?

Pantone to komercyjna firma, która stworzyła paletę kolorów wykorzystywanych w wielu projektach graficznych, także tych w druku. W przeciwieństwie do skali CMYK kolory nie powstają przez nakładanie na siebie barw podstawowych w różnych proporcjach, ale są one ustalone z góry i niezależne od siebie.   Każdy kolor z palety Pantone ma przyporządkowany unikalny numer. Niezależnie od technologii druku oraz wybranej drukarni efekt powinien być taki sam – pod warunkiem że dana drukarnia korzysta ze wzornika kolorów udostępnionego przez Pantone.   Gdzie tkwi haczyk? W cenie! Za druk w kolorach Pantone zapłacisz o wiele więcej niż za druk w przestrzeni CMYK. Poza tym można w jednym projekcie wykorzystać maksymalnie 8 kolorów. Jeśli jest ich więcej, będzie potrzebna kombinacja Pantone + CMYK.   W praktyce kolory Pantone wybiera się, jeśli dana barwa okazuje się trudna do odtworzenia poprzez mieszanie odcieni CMYK. Dotyczy to np. kolorów metalicznych jak złoty czy srebrny. Z palety Pantone korzystają również duże korporacje, którym mocno zależy na jakości, a mniej na cenie druku projektu. Pantone znakomicie wykorzystuje swoją sławę jako eksperta od kolorów i co roku wypuszcza też tzw. Kolor Roku, czyli barwę, która ich zdaniem będzie najbardziej na topie w danym sezonie. W roku 2022 był to odcień 17-3938 Very Peri, przypominający nieco jogurt jagodowy. W roku 2021 wybrano aż dwa odcienie - 17-5104 Ultimate Grey, nawiązujący do szarych kamieni, oraz 13-0647 Illuminating, czyli optymistyczny, słoneczny żółty.